Wat is akoestiek?

Akoestiek is voor de meeste mensen een mysterieus woord. Zelf ben ik absoluut geen taalwonder (tevens een disclaimer voor deze blogs), maar wanneer het op de term ‘akoestiek’ aankomt lijkt heel Nederland dyslectisch. Ik heb door de jaren heen allerlei spellingswijze gezien: acoustiek, akoustiek, acoestiek, akoestique, enzovoort. In een etymologisch woordenboek zoekt men de herkomst van een woord. Akoestiek komt van het Franse accoustique, komt van het griekse woord akoustikos [het horen betreffende], wat afgeleid is van akoustos [hoorbaar], wat afgeleid is van akouein [horen]…

Ik kan niet anders concluderen dat er in de geschiedenis meerdere mensen gestruikeld zijn over de oorspronkelijke spelling alvorens we aan zijn gekomen bij een lichte Hollandse verbastering, akoestiek.

Nu we de herkomst hebben achterhaald kunnen we via de Van Dale inzoomen op de term en haar betekenis:

akoes·tiek (de; v)

1. de leer van het geluid
2. de eigenschappen van een ruimte met betrekking tot de weerkaatsing van geluiden

(bron: www.vandale.nl)

Zoals we kunnen zien heeft akoestiek de vrouwelijke vorm en dat lijkt mij (om redenen waar ik hier verder niet op in ga) meer dan terecht. Het lidwoord voor het zelfstandig naamwoord is ‘de’ en de klemtoon ligt op ‘tiek’.

De Van Dale geeft twee betekenissen van de term. De eerste omschrijving “de leer van het geluid” zou ik nog verder opsplitsen in twee subomschrijvingen. Je kan de werking van geluid in theoretische formules vatten of je kan het met je gehoor waarnemen. De theoretische vorm (wiskundig en natuurkundig) bestaat uit kwantitatieve formules. De waarnemende vorm wordt over het algemeen in kwalitatieve termen uitgedrukt. Twee voorbeelden:

1. 60 dB + 60 dB = 63 dB

2. Het geluid komt van rechts

Waarbij het eerste voorbeeld duidelijk de theoretische vorm is en de tweede een beredenatie vanuit een waarneming. De wetenschappelijke vorm is (zoals je zou verwachten) exact, de waarneming van geluid is subjectief en afhankelijk van een veelvoud van factoren. Van de vorm van je oren, tot of je alocohol hebt gedronken. De manier waarop wij geluid waarnemen wordt ook wel psycho-akoestiek genoemd. Dit is de studie van de waarneming van het geluid door de mens. Het gehooroorgaan verschilt per mens en dus kun je stellen dat bijna iedereen geluid op een andere manier waarneemt. Zo zal elk persoon gedurende zijn leven te maken krijgen met enige vervorming van het gehoor door de fysieke groei van het lichaam en de gehoorschade die je gedurende je leven oploopt (elk persoon zal gedurende zijn leven minder goed gaan horen). Een KNO-arts en bepaalde neurowetenschappers zijn specialist in de werking van het menselijk gehoor en hoe geluid signalen doorgegeven en verwerkt worden door onze hersenen.

De tweede uitleg die de Van Dale geeft voor het begrip akoestiek is “de eigenschappen van een ruimte met betrekking tot de weerkaatsing van geluiden”. Dit is de invloed die een (afgesloten) ruimte heeft op de manier waarop geluid zich gedraagt. In de meeste gevallen is dit aangeduidt met de termen ruimteakoestiek of zaalakoestiek. Eigenlijk is dit een onderdeel van de ‘leer van geluid’.

Wat doet een akoestisch adviseur dan precies?

Bij een akoestisch adviseur denken je misschien al snel aan iemand die zich bezighoud met galm en concertzalen. Maar vergis je niet, dit is niet de enige vorm van akoestiek. Bij de berekening van stadslawaai heb je er een nodig. En ook bij overlast door contactgeluiden van je stampende bovenburen kan een akoestisch adviseur je verder helpen. Bij het ontwerp van auto’s, consumentenproducten en (bouw)techniek is akoestische kennis zelfs een vereiste voor een geslaagd ontwerp.

Stel je vragen in de comments hieronder of neem contact met ons op.